Praktyki i staże to nie tylko okazja do zdobycia doświadczenia zawodowego, ale również szansa na uzyskanie referencji od pracodawcy, które mogą odegrać kluczową rolę w dalszej karierze. Referencje potwierdzają Twoje kompetencje, umiejętności i zaangażowanie, co może przyciągnąć uwagę przyszłych pracodawców.
Aby jednak te dokumenty miały realną wartość, muszą być odpowiednio przygotowane. W tym artykule znajdziesz praktyczne wskazówki, co powinny zawierać referencje, kiedy o nie poprosić oraz w jakiej formie najlepiej je uzyskać.
1. Kiedy i jak poprosić o referencje? Najlepszy moment na poproszenie o referencje jest zakończenie praktyk lub stażu, kiedy Twoje osiągnięcia są jeszcze świeże w pamięci organizatora praktyk. Warto wcześniej podczas praktyk zasygnalizować, że zależy Ci na takim dokumencie, aby „pracodawca” mógł na bieżąco obserwować Twoją pracę i przygotować się do wystawienie takiego dokumentu. Jeśli masz możliwość, najlepiej zapytaj o referencje bezpośrednio swojego przełożonego. W przypadku większych firm/instytucji, gdzie komunikacja może być bardziej formalna, dobrym pomysłem jest wcześniejsze wysłanie e-maila z prośbą o referencje.
2. Co powinny zawierać dobre referencje? Referencje powinny być zwięzłe, ale jednocześnie zawierać kluczowe i obiektywne informacje na temat Twojej pracy, wykonywanych podczas stażu zadań, umiejętności, postawy i osiągnięć. Opinia powinna być szczera i rzetelna, należy pamiętać, że jej treść buduje również wizerunek miejsca, w którym odbywasz praktykę.
Co warto uwzględnić w referencjach?:
a. Dane kontaktowe i informacje o pracodawcy: Dokument powinien zawierać dane firmy/instytucji, imię i nazwisko osoby wystawiającej referencje, jej stanowisko oraz dane kontaktowe, podnosi to wiarygodność referencji i umożliwia przyszłym pracodawcom kontakt w razie potrzeby.
b. Krótki opis zadań i obowiązków: Organizator praktyk powinien krótko opisać stanowisko / zadania, które wykonywałaś/eś podczas praktyk. Warto, aby ten opis był konkretny i odnosił się do faktycznie realizowanych zadań.
c. Ocena kompetencji i umiejętności: To najważniejsza część referencji. Organizaror powinien ocenić Twoje umiejętności, jak radziłaś/eś sobie z powierzonymi zadaniami? Czy wykonywałaś/eś je dokładnie i zgodnie z oczekiwaniami? Czy potrafiłaś/eś znaleźć rozwiązania problemów i podejść kreatywnie do nowych wyzwań?
Opinia powinna zawierać również ocenę umiejętności technicznych związanych z daną dziedziną. Czy posiadasz odpowiednią wiedzę teoretyczną? Czy umiejętnie korzystałaś/eś z narzędzi i technologii związanych z pracą? Czy szybko przyswajałaś/eś nowe informacje i rozwijałaś/eś swoje umiejętności?
Organizator praktyk ocenia Twoje zdolności analityczne, komunikacyjne, organizacyjne, umiejętność pracy w zespole, samodzielność, kreatywność, a także inne kompetencje fachowe, które wyróżniały Cię na tle innych.
d. Opis osiągnięć i sukcesów: Jeśli w trakcie stażu lub praktyk osiągnęłaś/łeś coś, co było wyjątkowe lub miało istotny wpływ na firmę / instytucję, organizator powinien to podkreślić w referencjach. Może to być realizacja ważnego projektu, wprowadzenie innowacji czy poprawa wyników w określonej dziedzinie.
e. Ocena zaangażowania i postawy: Organizator praktyk powinien ocenić Twoje zaangażowanie, chęć do nauki, inicjatywę oraz ogólną postawę w miejscu pracy. Warto, aby ta część referencji była pozytywna i odzwierciedlała Twój entuzjazm oraz profesjonalizm. W opinii warto uwzględnić: czy byłaś/eś punktualny, rzetelna/y i odpowiedzialna/y, jak komunikowałaś/eś się ze współpracownikami, jak angażowałaś/eś się w pracę, czy samodzielnie proponowałaś/eś nowe pomysły lub inicjatywy? czy wykazywałaś/eś zainteresowanie i chęć nauki? czy aktywnie uczestniczyłaś/eś w projekcie lub pracy zespołu? czy aktywnie poszukiwałaś/łeś możliwości rozwoju? czy chętnie przyjmowałaś/eś i korzystałaś/eś z feedbacku i porad? czy wykazywałaś/eś zdolność do adaptacji w zespole? Itp.
Na zakończenie opinii warto zawrzeć podsumowanie ogólne, w którym wyróżnione zostaną Twoje mocne strony oraz obszary, w których możesz się jeszcze rozwijać.
3. Forma referencji: pisemna czy ustna? Najbardziej popularne są referencje pisemne, które można dołączyć do CV lub portfolio. Powinny one być wydrukowane na firmowym papierze, z pieczątką i podpisem osoby wystawiającej. Alternatywnie, możesz poprosić o zgodę na udostępnienie danych kontaktowych przyszłym rekruterom, jeśli będzie potrzeba uzyskania referencji ustnych. Taka forma jest bardziej elastyczna, ale wymaga upewnienia się, że Twój poprzedni przełożony jest gotów na taką rozmowę. Coraz częściej stosowaną praktyką jest zamieszczanie opinii przełożonych na profilu LinkedIn stażysty/praktykanta, co podkreśla profesjonalizm i nowoczesne podejście do tematu.
4. Dodatkowe wskazówki:
· Personalizacja: Jeśli to możliwe, poproś pracodawcę, aby napisał referencje, które będą pasowały do konkretnego stanowiska lub branży, w której planujesz szukać pracy. Takie spersonalizowane referencje będą miały większą wartość.
· Język: Jeśli aplikujesz o pracę za granicą, poproś o referencje w języku angielskim lub w innym wymaganym języku. Ułatwi to proces rekrutacji.
· Podziękowanie: Po otrzymaniu referencji, podziękuj pracodawcy za czas i zaangażowanie. Budowanie dobrych relacji może zaprocentować w przyszłości.
Podsumowanie: Dobre referencje mogą być kluczowym elementem Twojej aplikacji o kolejny staż lub pracę. Pamiętaj, aby poprosić o nie w odpowiednim momencie i zadbać, by zawierały wszystkie niezbędne informacje. Starannie przygotowane referencje będą nie tylko potwierdzeniem doświadczenia, ale również świadectwem Twojego profesjonalizmu i zaangażowania. Powodzenia!
Wzory graficzne referencji są dostępne w Internecie.